Anasayfa / Makalelerimiz / Kamulaştırma
İdareye idari işlevini yönetmesi için bir takım görevler verilmiş ise, bunları gerçekleştirmesi için yetki de verilmelidir. Bu doğrultuda:
Ancak Danıştay’ın, kamu tüzel kişiliği olduğu halde, Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşların Kamulaştırma Yetkisi Olmadığına dair kararları bulunmaktadır.
Ancak 2004 tarih ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanun’un 17. Maddesinde Oda Meclislerine şöyle bir görev verilmektedir:
“Taşınmaz mal almaya,satmaya, inşa, ifraz tevhit ve rehin etmeye; ödünç para almaya, kamulaştırma yapmaya, okul ve derslik yapmaya bu Kanun hükümleri çevresinde şirket ve vakıf kurmaya veya kurulu şirketlere ortak olmaya karar vermek.”
Dolayısıyla, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının kamulaştırma yetkisi bulunmazken, TOBB kapsamındaki odaların Kanundan kaynaklanan Kamulaştırma yetkisi bulunmaktadır.
Bu aşamada Antalya Kamulaştırma avukatı ile süreç yönetmenizi tavsiye ederiz.
Kamulaştırma işleminde, sebep ve amaç ilkelerini birlikte düşünmek gerekir. Kamulaştırma işleminin sebebi idari, sosyal, ekonomik, kültürel, bilimsel, sportif vb. nitelikteki her türlü kamu yararı amacıyla yürütülmesiyle ilgili bayındırlık hizmetleridir.
Kamulaştırma işleminin amacı ise tüm diğer kamu hizmetlerinde olduğu gibi kamu yararıdır.
Bu aşamada Antalya Kamulaştırma avukatı ile süreç yönetmenizi tavsiye ederiz.
Konu, özel mülkiyette bulunan gayrimenkullerin, tamamının veya bir kısmının idarenin mülkiyetine geçirilmesidir.
Kamulaştırma işleminin şekli unsuru, aşağıdaki detaylarıyla aşamaların izlenmesi zorunlu kılmaktadır.
Kamulaştırma sürecinin temel aşamaları şunlardır:
2001 yılında 4650 sayılı Kanun değişikliği ile, idarelerce yeterli ödeneceği temin edilmeden kamulaştırma işlemlerine başlanamayacağı hükmü getirilmiştir.
Dolayısıyla, “kamulaştırma ödeneği” şarttır. Birinci aşamadaki bu şart sağlanmadan, ikinci aşamaya geçilmez. Bu aşamada Antalya Kamulaştırma avukatı ile süreç yönetmenizi tavsiye ederiz.
Kamulaştırma işleminde ödeneğin temininden sonra soyut bir işlem olan ‘kamu yararı’ kararının alınması zorunludur;
Kısaca “yürütme /yönetim kuralları/organları/ makamları ”olarak özetlenebilecek kamu yararı kararı verecek merciler somut durumlarda şunlardır:
1.Cumhurbaşkanınca kabul olunan en büyük enerji ve sulama projeleri ile iskan projelerinin gerçekleştirilmesi, yeni ormanların yetiştirilmesi, kıyıların korunması ve turizm amacıyla taksitlendirilmeyle yapılacak kamulaştırılmalarda ilgili bakanlık,
2.Köy yararına kamulaştırmalarda köy ihtiyar kurulu,
3.Belediye yararına kamulaştırmalarda belediye encümeni,
4.İl özel idaresi yararına kamulaştırmalarda il encümeni,
5.Devlet yararına kamulaştırmalarda il idare kurumu,
6.Yükseköğretim Kurulu yararına kamulaştırmalarda Yükseköğretim Kurulu,
7. Üniversite, Türkiye Radyo –Televizyon Kurumu, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu yararına kamulaşmalarda yönetim kurulları,
8.Aynı ilçe sınırları içinde birden çok köy ve belediye yararına kamulaşmalarda ilçe idare kurulu,
9.Bir il sınırları içindeki birden çok ilçeye bağlı köyler ve belediyeler yararına kamulaştırmalarda il idare kurulu,
10.Ayrı illere bağlı birden çok kamu tüzelkişileri yararına kamulaştırmalarda cumhurbaşkanı.
11.Birden çok il sınırları içindeki devlet yararına kamulaştırmalarda cumhurbaşkanı.
b-)Kamu kurumları yararına kamulaştırmalarda yönetim kurumu veya idare meclisi,bunların olmaması halinde yetkili idare organları,
c-)Gerçek kişiler yararına kamulaştırmalarda bu kişilerin, özel hukuk tüzelkişileri yararına kamulaştırılmalarda ise; yönetim kurulları veya idare meclislerinin, yoksa yetkili yönetim organlarının başvuruları üzerine gördükleri hizmet bakımından denetimine bağlı oldukları köy, belediye, özel idare ve bakanlık.
Bu aşamada Antalya Kamulaştırma avukatı ile süreç yönetmenizi tavsiye ederiz.
Kamu yararı karar;
a-)Köy ihtiyar kurulları ve belediye encümenleri kararları, ilçelerde kaymakamın, il merkezlerinde valinin,
b-)İlçe idare kurullar, il daimi encümenleri ve il idare kurulları kararları, valinin
c-)Üniversite yönetimim kurulları kararları, rektörün,
d-)Yükseköğretim Kurulu kararları, Kurul başkanının,
e-)Türkiye Radyo – Televizyon Kurumu yönetim Kurulu kararları, genel müdürün,
f-)Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurulu kararları, Yüksek Kurum Başkanının,
g-)Kamu kurumları yönetim kurulu veya idare meclisleri veya idare organları kararları, denetimine bağlı oldukları bakanın,
j-)Gerçek kişiler veya özel hukuk tüzelkişilerin yararına; köy, belediye veya özel idarece verilen kararlar ,valinin,
Onayı ile tamamlanır.
Onaylı imar olanına veya ilgili bakanlarca onaylı özel plan ve projesine göre yapılacak hizmetler için ayrıca kamu yararı kararı alınmasına ve onaylanmasına gerek yoktur. Bu durumlarda yetkili icra organınca kamulaştırma işlemine başlandığını gösteren bir karar alınır. Bu aşamada Antalya Kamulaştırma avukatı ile süreç yönetmenizi tavsiye ederiz.
Kamulaştırmayı yapacak olan idare, kamulaştırma veya kamulaştırma yolu ile üzerinde irtifak hakkı kurulacak taşınmaz malların veya kaynakların sınırını, yüzölçümünü ve cinsini gösterir, ölçekli planını yapar veya yaptırır; kamulaştırılan taşınmaz malların sahiplerini, tapu kaydı yoksa zilyetlerini ve bunların adreslerini, tapu, vergi ve nüfus kayıtları üzerinden veya ayrıca haricen (dışarıdan) yaptıracağı araştırma ile belgelere bağlamak suretiyle tespit ettirir.
İlgili vergi dairesi idarenin isteği üzerine taşınmaz mal ve kaynakların vergi beyan ve değerlerini, vergi beyanı bulunmadığı hallerde beyan yerine geçecek takdir edilecek değeri en geç bir ay içerisinde verir. Bu aşamada Antalya Kamulaştırma avukatı ile süreç yönetmenizi tavsiye ederiz.
Bu karar, daha önce soyut olarak alınmış kamu yararı kararının somutlaşması , kamulaştırılacak taşınmazın açıkça belirlenmesidir. Bu aşamada, kamu yararını alan aynı makamlar, somut olarak hangi taşınmazın kamulaştırılacağına kararı verir.
İdare kamulaştırma kararı verildikten sonra kamulaştırmanın tapu siciline şerh verilmesini kamulaştırmaya konu taşınmaz malın kayıtlı bulunduğu tapu idaresine bildirir. Bildirim tarihinden itibaren malik değiştiği takdirde , mülkiyette veya mülkiyetten gayri aynı haklarda meydana gelecek değişiklikleri tapu idaresi kamulaştırmayı yapan idareye bildirmek zorundadır.
İdare tarafından, şerh tarihinden itibaren 6 ay içinde 10. Maddeye göre kamulaştırma bedelinin tespitiyle idare adına tescili istediğinde bulunduğuna dair mahkemeden alınacak belge tapu idaresine ibraz edilmediği takdirde, bu şerh tapu idaresince resen sicilden silinir. Bu aşamada Antalya Kamulaştırma avukatı ile süreç yönetmenizi tavsiye ederiz.
İdarelerin Kamulaştırma Kanununa göre, tapuda kayıtlı olan taşınmaz mallar hakkında yapacağı kamulaştırmalarda satın alma usulünü öncelikle uygulamaları esastır.
Kamulaştırma kararının alınmasından sonra kamulaştırmayı yapacak idare, konuyla ilgili uzman kişi, kurum veya kuruluşlardan da rapor alarak, gerektiğinde Sanayi ve Ticaret Odalarından ve mahalli emlak alım satım bürolarından alacağı bilgilerden de faydalanarak taşınmaz malın tahmini bedelini tespit etmek üzere kendi bünyesi içince en az 3 kişiden teşekkül eden bir veya birden fazla kıymet takdir komisyonu görevlendirir.
Ayrıca idare , tahmin edilen belde üzerinden pazarlıkla satın alma ve trampa işlemlerini yürütmek ve sonuçlandırmak üzere kendi bünyesi içinde en az 3kişiden teşekkül eden bir veya birden fazla uzlaşma komisyonunu görevlendirir.
Malik veya yetkili temsilcisi tarafından, bu yazının tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde, kamulaştırmaya konu taşınmaz malı pazarlıkla ve anlaşarak satmak veya trampa isteği ile birlikte idareye başvurması halinde; komisyonca tayin edilen tarihte pazarlık görüşmeleri yapılır, tespit edilen tahmini değeri geçmemek üzere bedelde veya trampada anlaşmaya varılması halinde, yapılan bu anlaşmaya ilişkin bir tutanak düzenlenir ve anlaşma konusu taşınmaz malın tüm hukuki ve fiili vasıfları ile kamulaştırma bedelini içeren tutanak malik veya yetkili temsilcisi ve komisyon üyeleri tarafından imzalanır.
İdarece, anlaşma tutanağının tanzim tarihinden itibaren en geç 45 gün içinde, tutanakta belirtilen bedel ödenmeye hazır hale getirilerek , bu durum malike veya yetkili temsilcisine yazıyla bildirilerek tapuda belirtilen günde idare adına tapuda ferağ verilmesi istenilir. Malik veya yetkili temsilcisi tarafından idare adına tapuda ferağ verilmesi halinde , kamulaştırma bedeli kendilerine ödenir.
Bu hükümler uyarınca satın alınan veya trampa dilen taşınmaz mal, kaynak veya irtifak hakkı, sahibinden kamulaştırma yolu ile alınmış sayılır ve bu şekilde yapılan kamulaştırmaya veya bedeline karşı itiraz davaları açılmaz.
Eğer anlaşma olmaz ise veya ferağ verilmez ise ne olur? Bu durumda aşağıdaki anlatılan kamulaştırmanın adli aşamaları devreye girer. Bu aşamada Antalya Kamulaştırma avukatı ile süreç yönetmenizi tavsiye ederiz.
a.İdareni Yetkili Asliye Hukuk Mahkemesine Başvurması
Kamulaştırmanın satın alma usulü ile yapılmaması halinde idare, topladığı bilgi ve belgelerle, yaptırmış olduğu bedel tespiti ve bu husustaki diğer bilgi ve belgeleri ile dilekçeye ekleyerek 30 GÜN içinde taşınmaz malın bulunduğu yer ASLİYE HUKUK MAHKEMESİNE müracaat eder ve taşınmaz malın kamulaştırma bedelinin tespitiyle, bu bedelin, peşin veya taksitle ödenmesi karşılığında , idare adına tesciline karar verilmesini ister.
Bu aşamada Antalya Kamulaştırma avukatı ile süreç yönetmenizi tavsiye ederiz.
Yetkili Asliye Hukuk Mahkemesi, idarenin başvuru tarihinden itibaren en geç 30 gün sonrası için belirlediği duruşma gününü, dava dilekçesi ve idare tarafından verilen belgelerin birer örneği de eklenerek taşınmaz malın malikine yazılı tebliğ ile veya idarece yapılan araştırmalar sonucunda adresleri bulunmayanlara, 11.2.1959 tarihli ve 7201 sayılı Tebligat Kanunu gereğince ilan yoluyla tebligat suretiyle bildirerek duruşmaya katılmaya çağırır. Duruşma günü idareye de tebliğ olunur.
Malikin, mahkemenin bildiriminialmasıyla 30 GÜN içinde , TAŞINMAZIN BULUNDUĞU YER İDARİ MAHKEMESİNE kamulaştırma işlemine karşı iptal davası açma süresi başlar.
Mahkemece belirlenen günde yapılacak duruşmada hakim, taşınmaz malın bedeli konusunda tarafları anlaşmaya davet eder. Tarafların bedelde anlaşması halinde hakim, taraflarca anlaşılan bu bedeli kamulaştırma bedeli olarak kabul eder gerekli işlemi yapar.
Mahkemece yapılan duruşmada tarafların bedelde anlaşmamaları halinde hakim, en geç 10 gün içinde keşif ve 30 gün sonrası içinde duruşma günü tayin ederek, kanunen öngörülen bilirkişiler marifetiyle ve tüm ilgilerin huzurunda taşınmaz malın değerini tespit için mahallinde keşif yapar. Yapılacak keşifte , taşınmaz malın bulunduğu yerin bağlı olduğu köy veya mahalle muhtarının da hazır bulunması amacıyla, muhtara da davetiye çıkartılır ve keşifte hazır bulunması temin edilerek, muhtarın beyanı da alınır.
Tarafların anlaştığı veya tarafından anlaşılmamasıhalinde hakim tarafından kamulaştırma bedeli olarak tespit edilen miktarın , peşin ve nakit olarak veya kamulaştırma kanununda öngörülen koşullar uyarınca taksitlendirmeyle yapılmış iseilk taksitin yine peşin ve nakit olarak hak sahibi adına, hak sahibi tespit edilmemiş ise ileride ortaya çıkacakhak sahibineverilmek üzere kanuna göre mahkemece yapılacak davetiye ve ilandabelirtilen bankaya yatırılması ve yatırıldığına dairmakbuzun ibraz edilmesi için idareye 15 gün süre verilir. Gereken hallerdebu süre bir defaya mahsus olmak üzere mahkemece uzatılabilir.Bu aşamada Antalya Kamulaştırma avukatı ile süreç yönetmenizi tavsiye ederiz.
Dördüncü Yargı Paketiçerçevesinde 11.4.2013 tarihli 6459 sayılı Kanun ile bu hususla ilgili şu önemli yenilik getirilmiştir:
Kamulaştırma bedelinin tespiti içim açılan davanın 4 AY İÇİNDE SONUÇLANDIRILMAMASI HALİNDE, tespit edilen bedele bu sürenin bitiminden itibaren KANUNİ FAİZ İŞLETİLİR.
Artık, asliye hukuk mahkemesinin yargılama sürecini 4 ay içinde tamamlayamaması halinde, malikin kamulaştırılan gayrimenkulünden alacağı miktarın değerinin düşüp yaşayabileceği mali mağduriyeti gidermek için yasal faizin işletilmesi yoluna gidilecektir.
İdarece, kamulaştırma bedelinin hak sahibiadına yatırıldığınaveya hak sahibinin tespit edilmediği durumlarda, ileride ortaya çıkacak hak sahibine verilmek üzere bloke edildiğine dair makbuzun ibrazı halinde mahkemece , taşınmaz malın idare adına tesciline ve kamulaştırma bedelinin hak sahibine ödenmesine karar verilir ve bu karar, tapu dairesine ve paranın yatırıldığı bankaya bildirilir. Tescil hükmü kesin olup tarafların bedele ilişkin temyiz hakları saklıdır.
Bu aşamada Antalya Kamulaştırma avukatı ile süreç yönetmenizi tavsiye ederiz.
